Logopeda

<a href=”http://www.freepik.com”>Designed by Pressfoto / Freepik</a>

Godziny pracy  w roku szkolnym 2024/2025

Poniedziałek: Wtorek Środa:    Czwartek Piątek
Logopeda

mgr Anna Cudak

8.00 – 11.00   8.00 – 11.00 9.00 – 15.00   9.00 – 14.00    8.00 – 13.00

 

Na czym polega terapia logopedyczna?

Terapią logopedyczną objęte są dzieci z zaburzeniami mowy. Zajęcia prowadzone są na podstawie wstępnej diagnozy indywidualnie z każdym dzieckiem lub poprzez terapię grupową. Ich celem jest stymulowanie rozwoju mowy,  kształtowanie prawidłowej mowy poprzez korygowanie zaburzeń,  oraz wdrażanie do praktycznego wykorzystania nawyków poprawnej wymowy przyswojonej w toku ćwiczeń. Praca z dziećmi ma charakter zabawowy i przebiega w kilku etapach,  w zależności od rodzaju zaburzenia. Warunkiem powodzenia terapii jest systematyczność i właściwa częstotliwość utrwalania zdobytych umiejętności, dlatego  przedłużeniem pracy logopedycznej są ćwiczenia prowadzone z dzieckiem w domu. Należy je powtarzać w różnych sytuacjach i  konfiguracjach. Jeśli dziecko wie, jakie ma ćwiczenie wykonać, nie musimy wygospodarowywać specjalnego czasu. Dla potrzeb niektórych ćwiczeń możemy np. wykorzystać spacer.

Trzeba o nich po prostu pamiętać 🙂

Czas na zabawę …

Każdy z nas czuje już wakacje. Dlatego tym razem proponuję Wam serię ćwiczeń, które oprócz usprawniania różnych funkcji i doskonalenia umiejętności, są przede wszystkim doskonałą zabawą 🙂

Na początek seria zabaw z głoskami. Pod wskazanymi linkami znajdziecie ćwiczenia słuchowe oraz doskonalące wymowę. Wśród propozycji są: gry multimedialne, krzyżówki oraz układanka memory.

https://wordwall.net/pl/resource/2516698/logopedia/czy-w-nazwie-obrazka-wyst%c4%99puje-sz

https://wordwall.net/pl/resource/1296108/logopedia/krzy%c5%bc%c3%b3wka-tr-dr-powiedzenia

https://wordwall.net/pl/resource/1436856/logopedia/znajd%c5%ba-par%c4%99-g%c5%82oska-cz

Zachęcam też do doskonalenia umiejętności czytania. Okazuje się, że nauka czytania może być, sama w sobie, interesującą zabawą 🙂 Można do niej wykorzystać  np. papierowe kubeczki i talerzyki, samochodziki czy klocki. Poniżej znajduje się link do filmu prezentującego naukę, a właściwie zabawę w czytanie sylabami.

https://www.youtube.com/watch?v=cV7LN1S-WB4

A teraz coś z motoryki 🙂 Rozwijanie sprawności motorycznej jest bardzo ważne z logopedycznego punktu widzenia. Dlaczego? Otóż, ośrodki odpowiedzialne za mowę i ruchy dłoni sąsiadują ze sobą
w naszych mózgach. Oznacza to, że stymulując małą motorykę, stymulujemy także rozwój mowy.

Na koniec – przepis na piankolinę. Życzę  wszystkim, tym dużym i małym, wspaniałej zabawy 🙂

Agnieszka Dawczyk

 

Co ma wspólnego połykanie  z prawidłową wymową?

Nieprawidłowe połykanie może być przyczyną seplenienia międzyzębowego, wadliwej realizacji głosek t, d, n oraz głosek szumiących, trudności w wymowie głoski „r”, nadmiernego ślinienia się, nawykowego oddychania przez usta i  powstawania wad zgryzu.

Kiedy mówimy o nieprawidłowym połykaniu?

Przy połykaniu „dorosłym” – prawidłowym (fizjologicznym), szeroki język o kształcie kobry unosi się w kierunku wałka dziąsłowego, przesuwa kęs pokarmu lub płynu pod podniebieniem górnym, w stronę przełyku.

Podczas połykania infantylnego, charakterystycznego dla niemowląt, język nie pionizuje się, pozostaje na dnie jamy ustnej, przesuwając się tylko poziomo. Połykanie to powinno samoczynnie przekształcić się w połykanie dojrzałe ok. 3 – 4 roku życia. Gdy tak się  nie stanie, mówimy wówczas o nieprawidłowym typie połykania.

<a href=”http://www.freepik.com„>Designed by Freepik</a>

Jak rozpoznać, że dziecko nieprawidłowo połyka? W trakcie połykania możemy zaobserwować, że język napiera na zęby, jest na dole (towarzyszy temu wypływanie płynu, ślinienie się) lub język jest między zębami. Obserwujemy też wyraźne napięcie warg  lub jednoczesne napięcie warg  i brody.

W ciągu doby połykamy ok. 1000 razy, dlatego nietrudno wyobrazić sobie, jakie szkody może wtedy uczynić nieprawidłowo ułożony język.

Chcesz sprawdzić, czy prawidłowo połykasz – przełknij ślinę i pomyśl, gdzie wtedy był Twój język 🙂

Gdzie powinien „odpoczywać” język, kiedy nic nie mówimy i nie jemy?

Z prawidłowym połykaniem ściśle wiąże się kwestia pozycji spoczynkowej języka. Te dwa zagadnienia stanowią fundament terapii wad wymowy. Zatem…

Gdzie powinien „odpoczywać” język? Jakie są przyczyny nieprawidłowego połykania i nieprawidłowej pozycji spoczynkowej języka? Dlaczego to takie ważne?

Zachęcam do obejrzenia filmu 🙂

Agnieszka Dawczyk

Jak rozwijać spostrzegawczość i pamięć wzrokową?

Spostrzegawczość i pamięć wzrokowa są tak naprawdę podstawą każdej umiejętności nabywanej w toku uczenia się. Bo przecież to właśnie zmysł wzroku, odpowiednio stymulowany, pozwala nam rozpoznawać i różnicować kształt liter i cyfr, przechowywać w pamięci wyrazy, znaki graficzne, segregować elementy, rozpoznawać twarze, przedmioty, dostrzegać różnice, odczytywać mapy, znaczenie symboli, poruszać się w terenie.

<a href=”http://www.freepik.com„>Designed by Freepik</a>

Opóźnienia w rozwoju percepcji wzrokowej wiążą się z trudnościami w opanowaniu umiejętności czytania i pisania. Mogą objawiać się myleniem liter o podobnym kształcie (a-o, l-t-ł, m-n), myleniem liter podobnych, ale o różnym kierunku (b-p-d, n-u), gubieniem elementów graficznych liter (ogonki, kreski, kropki, np. ó-o, a-ą, z-ź-ż).

Dlatego, niezależnie od wspomnianych trudności, warto rozwijać spostrzegawczość i pamięć wzrokową.   Jak to robić?

 

Doskonale w kwestii rozwijania spostrzegawczości i pamięci wzrokowej sprawdza się  gra Double oraz Memory. Równie cenne są zabawy w dostrzeganie różnic między obrazkami, szukanie szczegółów w otoczeniu, wyszukiwanie z tekstu wyrazów z wcześniej poznaną literką, np. cz, dż, ch.

Stwarzajcie jak najwięcej sytuacji pracy z obrazkami, ilustracjami do opowiadania. Analizujcie je, zwracajcie uwagę na mnogość szczegółów.

Układajcie sekwencje obrazków, a później odtwarzajcie je z pamięci. Możecie też schować jeden
z obrazków lub zmienić jego położenie. Zadaniem dziecka jest odgadnięcie, co się zmieniło. To samo zadanie można wykonać z zabawkami (wersja dla młodszych dzieci), lub z literkami, cyframi, symbolami (propozycja dla starszych).

 

Poniżej znajdują się linki do gier interaktywnych. Gwarantuję świetną zabawę, nie tylko najmłodszym 🙂

https://view.genial.ly/5e95a496d82ffd0dbff5dbb4/presentation-cwiczymy-pamiec-zwierzeta-wiejskie

https://view.genial.ly/5e7f451b50a0310d8c25d343?fbclid=IwAR3-3fKjipSE_38_ytgWVR9UbTSGZFQtMLmcIwEca2fxpYya8Osi2tLLR78

Agnieszka Dawczyk

Jak wspierać i wzmacniać  pamięć słuchową?

Słyszenie nie jest jednoznaczne ze słuchaniem. Możemy mieć dobry słuch a nie rozumieć wypowiedzi kierowanych do nas, szczególnie, gdy są długie, zawierają nowe słowa i mają skomplikowaną budowę. Dlaczego tak się dzieje?

Tak naprawdę słyszymy mózgiem. To mózg odbiera i przetwarza docierające do niego informacje, natomiast ucho jest niezbędnym, ale tylko jednym z wielu elementów układu słuchowego. Kiedy dziecko nieprawidłowo rozumie informację słuchową, mimo braku uszkodzenia słuchu, mamy prawo do tego, by podejrzewać trudności z przetwarzaniem słuchowym.

Objawy najczęściej ujawniają się u starszych przedszkolaków lub w pierwszych klasach szkoły podstawowej, kiedy nagle rosną wymagania. Dzieci, u których podejrzewamy takie zaburzenia mogą mieć trudności ze zrozumieniem złożonych poleceń, mowy niewyraźnej, dodatkowo zniekształconej przez hałas, problemy z koncentracją uwagi, z zapamiętaniem nowych informacji, ciągów słów, miesięcy czy tabliczki mnożenia. W takich wypadkach potrzebna będzie pomoc specjalisty.

Wspomniane trudności wynikają też z obniżonego poziomu uwagi i pamięci słuchowej. Pamięć słuchową wykorzystujemy np. pisząc pod dyktando, zapisując szereg liczb w odpowiednim szyku, jak chociażby numer telefonu. Zaburzenia pamięci słuchowej powodują, że dziecko ma trudności z zapamiętaniem dwóch poleceń jednocześnie, zapamiętaniem długich zdań i poprawnym ich zapisywaniem, ze zrozumieniem wypowiedzi w języku obcym czy liczeniem w pamięci.

Jak zatem wspierać i wzmacniać  pamięć słuchową?

Oto kilka propozycji.

https://www.logotorpeda.com/strefa-rodzica/cwiczenia-pamieci-sluchowej/

Ułóż tak, jak usłyszałeś. Dziecko wybiera obrazki z rozsypanki, układając je zgodnie z usłyszaną sekwencją, np. miś, balon, papuga, foka … Możemy z czasem powiększać ciąg wypowiedzianych wyrazów. Wersja trudniejsza: Ułóż balon między misiem a papugą, pszczołę za foką, a na końcu lalkę.

Zabawa w głuchy telefon – to kolejna propozycja – zabawa znana od lat. Może się w nią bawić cała rodzina.

Kolorowanie według instrukcji, np. Włosy lalki pomaluj czarną kredką, sukienkę – różową, skarpetki –  żółtą, a buty – niebieską.

Słuchanie bajek. Zachęcam do czytania dzieciom bajek lub słuchania razem z nimi audiobooków.

Warto potem dziecku zadać kilka pytań związanych z usłyszaną historią.

Polecam – Bajkowisko.pl

Agnieszka Dawczyk

Rodzinne zadania do wspólnego wykonania”

Pod tym tytułem ukazała się seria publikacji z propozycjami ćwiczeń i zabaw dla najmłodszych, a ich autorką jest pani Paulina Kozłowska.

Proponowane zadania są o tyle cenne i ciekawe, że angażują różne zmysły dzieci, wyzwalają ich kreatywność, rozwijają poznawczo, emocjonalnie, ale przede wszystkim są okazją do wspólnej zabawy całej rodziny.

Propozycja zadań jest baaardzo różnorodna. Zabawy ruchowe dla całej rodziny, ćwiczenia z serii – Gimnastyka buzi i języka, przepisy na masy sensoryczne, cała gama ćwiczeń doskonalących spostrzeganie, koordynację wzrokowo-ruchową, sprawność manualną …

I choć zadania dedykowane są naszym najmłodszym, myślę, że radość z ich wykonania będzie miała cała rodzinka 🙂

Agnieszka Dawczyk

Kliknij, aby zobaczyć więcej. 

https://drive.google.com/file/d/1-B0Ho–j-PV1NqyPm9MlCbF1Ss57s-Tl/view

https://drive.google.com/file/d/12YKyIZU9TDnoGs4DAMQn3JuKJgFfeGi4/view

https://drive.google.com/file/d/1PlDg0q0NHaDzCZ44UD4FYf2Y83B2fHpL/view

http://www.swiatprzedszkolanki.pl

W trosce o wyrazistą wymowę …

O potrzebie poprawnego wysławiania się nie trzeba nikogo przekonywać. To, w jaki sposób mówimy, wpływa na to, jak jesteśmy odbierani. Wyraźna mowa ułatwia porozumiewanie się, wpływa na relacje koleżeńskie, a w przyszłości będzie miała wpływ na aktywność zawodową.

Sposób mówienia to odpowiednie tempo, wysokość głosu oraz staranność artykulacyjna.

Podstawą dla wyrazistej wymowy jest poprawne oddychacie i, co się z tym wiąże,  właściwe gospodarowanie wydychanym powietrzem. Nie bez znaczenia jest też prawidłowe akcentowanie i intonacja.

<a href=”http://www.freepik.com„>Designed by freepic.diller Freepik</a>

Jak zatem zadbać o wyraźną mowę?

O ćwiczeniach oddechowych i artykulacyjnych pisałam już wcześniej. Teraz czas na ćwiczenia dykcyjne. One też mogą być dobrą zabawą.

Musicie wiedzieć, że nawet prezenterzy radiowi czy aktorzy wykonują je codziennie. Bo, jak w każdych ćwiczeniach, ważna jest systematyczność.

Trzeba zacząć od rozgrzewki, czyli od rozruszania narządów mowy: żuchwy, warg. Robimy wszystko, co nam przyjdzie do głowy: prychamy, parskamy, wydymamy wargi, ziewamy, kręcimy językiem we wszystkie strony, wciągamy i wydymamy policzki itd.

Potem przechodzimy do ćwiczeń zasadniczych.

Jednym z nich jest wyraźne wypowiadanie trudnych zdań lub wierszyków dykcyjnych,
w których celowo nagromadzono spółgłoski. To zabawa tylko z pozoru dla dzieci. Podejmij wyzwanie i Ty, drogi Rodzicu!

Szczoteczka szczoteczce szczebiocze coś w teczce.

„Przestraszyła pszczołę osa,

bzycząc w złotych zboża kłosach.

Pszczoła, siedząc zaś na kłosie,

chcąc uprzykrzyć życie osie,

wciąż tak strasznie ją straszyła, że aż osa się zaszyła

gdzieś w kolczastych krzewach w parku,

więc już nie ma jej na karku”.

(E. i W. Szwajkowscy)

Doskonałym materiałem do ćwiczeń są też  wierszyki pani Małgorzaty Strzałkowskiej.

 

Wiersze M. Strzałkowskiej  (kliknij , aby zobaczyć)

Pamiętajmy, żeby podczas mówienia szeroko otwierać usta i mówić na wydechu. Wciągamy odpowiednio dużo powietrza, wypuszczamy je powoli – tak, aby starczyło na całe zdanie. Staramy się nie brać oddechu w środku zdania. Możecie  na przykład wybrzmiewać na jednym wydechu wyrazy:  jeden balon poleciał, drugi balon poleciał, trzeci … Ciekawe, do ilu policzyliście ?

Teraz  zapraszam do obejrzenia filmiku, w którym zobaczycie kolejne ćwiczenia, nie tylko dla najmłodszych 🙂

link poniżej                                                                                                                                      Agnieszka Dawczyk

https://www.youtube.com/watch?v=MTHy17YHYs0

Czas na zabawę …

Jak sprawić, by dziecko chciało podejmować wysiłek, ćwiczyć, wielokrotnie powtarzać czasami te same wyrazy?

Jednym ze sposobów, starym jak świat :-), jest nauka poprzez zabawę. Poniżej przedstawiam kilka propozycji zabaw, a wśród nich krzyżówki, zagadki, szyfrogramy. To przyjemne sposoby na utrwalanie ćwiczonych głosek, doskonalenie wymowy, bogacenie zasobu słownictwa, trening słuchowy czy chociażby kształtowanie koordynacji wzrokowo-ruchowej. Szczerze polecam i życzę miłej zabawy 🙂

Agnieszka Dawczyk

Detektyw słuchowy

Tropimy wyrazy

Dyktando inaczej 1

Dyktando inaczej 2

Na tropie głosek

Na tropie sylab

Czym jest słuch fonematyczny i dlaczego jest tak ważny?

Pierwszym podstawowym rodzajem słuchu, jaki możemy wyróżnić u człowieka jest słuch fizjologiczny, czyli słyszenie. Słyszymy dźwięk dzwonka w szkole, odgłosy dobiegające z korytarza, rozmowy kolegów, przejeżdżające auta …

Prawidłowy słuch fizyczny jest warunkiem rozwinięcia się słuchu  fonematycznego (fonemowego).

Słuch fonematyczny to zdolność odbioru i rozumienia mowy. Można powiedzieć, że słuch fonematyczny to taki „rozszyfrowywacz” mowy. Dziecko słysząc dźwięki mowy uczy się je różnicować. Dokonuje w ten sposób analizy (dzielenia) i syntezy (scalania) słuchowej – umiejętności, która na późniejszym etapie stanowić będzie podstawę mechanizmu czytania i pisania.

Proces kształtowania się słuchu fonematycznego kończy się wraz z pełnym ukształtowaniem mowy, czyli między 6 a 7 rokiem życia.

Właściwie wykształcony słuch fonetyczny pozwoli dziecku wyodrębnić zdania z potoku słów, wyrazy w zdaniu, podzielić wyrazy na sylaby, głoski, wychwycić różnice między słowami podobnie brzmiącymi, ale o innym znaczeniu, np. szale – sale, kura – góra, kula – kura, kosy – kozy, bucik – budzi, noc – nos.

Zaburzony słuch fonematyczny utrudnia rozumienie mowy. Może być przyczyną m.in:

  • wadliwej realizacji głosek,
  • uporczywego literowania,
  • trudności w pisaniu ze słuchu dłuższych wyrazów,
  • trudności w rozumieniu złożonych instrukcji i poleceń,
  • trudności w zapamiętywaniu, powtarzaniu trudnych wyrazów i dłuższych zdań,
  • trudności w rozróżnianiu zmiękczeń: np. „ć”, „ci”,
  • trudności w odróżnianiu głosek dźwięcznych od bezdźwięcznych,
  • trudności w określeniu położenia głosek w wyrazie,
  • trudności w nauce języka obcego.

Poniżej zamieszczam przykładowe ćwiczenia, które z powodzeniem można prowadzić z dzieckiem w domu w formie zabawy.

  • „Zgadnij, co jest w środku” – do tej zabawy doskonale nadają się opakowania (środki) z jajek niespodzianek; chowamy do nich różne rzeczy (mogą to być, np. guziki, drobne monety, groch); potrząsamy nimi– dziecko odgaduje, co jest w środku;
  • Układamy klocki z zachowaniem odpowiednich odległości (np. trzy klocki, jeden klocek, trzy klocki) – dziecko wyklaskuje rytm; i odwrotnie: wyklaskujemy rytm – dziecko zgodnie z nim układa klocki;
  • Zachęcamy do rytmicznego mówienia krótkich wierszy, rymowanek, wyliczanek np.

 

Raz, dwa, trzy, cztery,                       Pan Sobieski miał trzy pieski:           Ene, due, rike, fake.

idzie sobie Huckelberry.                  czerwony, zielony, niebieski.              Torba, borba, usme, smake,

Za nim idzie misio Yogi,                  Raz, dwa, trzy,                                   eus, deus, kosmateys

co ma strasznie krótkie nogi.          po te pieski idziesz ty.                       i morele bak.

                                              

  • Zabawa rymami – do tego potrzebny będzie zestaw ilustracji (materiał do ćwiczeń poniżej); wycinamy obrazki, następnie dziecko dopasowuje do siebie rymujące się wyrazy, np. „król – „ul”; na początkowym etapie możemy ograniczyć ilość obrazków;

         Rymy

  • Zabawa w wyszukiwanie wokół siebie przedmiotów, których nazwy zaczynają się określoną głoską, np.: „p”: pudełko, pasek plecak, papier;
  • Zabawa w sklep – dziecko kupuje przedmioty, których nazwy zaczynają się np. głoską „s” – sałata, sok, seler, smalec, ser;
  • Zabawa z piłką – rzucamy piłkę do dziecka, wymawiając jednocześnie sylabę, np. „ka”; dziecko powinno chwycić piłkę i dokończyć wyraz, dodając „swoją” sylabę, np. „czka”;
  • „Sztafeta głoskowa” – wymyślamy wyrazy rozpoczynające się głoską, którą kończy się poprzedni wyraz, np. „beret” – „tablica”;
  • „Sztafeta sylabowa” – tworzymy wyrazy rozpoczynające się od tej samej sylaby, np. mama, makaron, marzenia, makrela itp.

Agnieszka Dawczyk

Ćwiczenia oddechowe

Stanowią podstawę wszystkich kolejnych ćwiczeń wspomagających mowę. Usprawniają aparat oddechowy, zwiększają pojemność płuc, kształtują ruchy przepony, uczą ekonomicznego gospodarowania powietrzem w czasie mówienia. Wyciszają i uspokajają organizm. Oto kilka propozycji.

  • chuchanie na szybę, lustro, „zmarznięte” ręce,
  • dmuchanie na waciki, wiatraczki, skrawki papieru,
  • puszczanie baniek mydlanych: Kto wykona najbardziej kolorową? Czyja będzie największa? Czyja najdłużej nie pęknie?
  • dmuchanie na świecę: tak, aby zgasła od pierwszego dmuchnięcia; tak, aby płomień tylko drgał, ale nie zgasł,; przez słomkę, przez dziurkę w uchwycie klucza;
  • wyścigi papierowych żaglówek – w dużej misce puszczamy je na wodę
    i wyznaczamy port docelowy; Kto dopłynie do portu najszybciej? Kto za pierwszym dmuchnięciem?
  • zabawy ze słomką: przesuwanie powietrzem wydmuchiwanym przez słomkę piórek, papierowych kulek, kaszy, płatków kwiatów;
  • zabawy z piłeczką pingpongową, np. rozgrywanie meczu – dmuchając na piłeczkę, dzieci usiłują strzelić gola przeciwnikowi.

Agnieszka Dawczyk

To tylko kilka propozycji ćwiczeń. Ich różnorodność i atrakcyjność
w znacznej mierze zależeć będzie  od kreatywności i zaangażowania osób biorących udział w „zabawie”.

Zachęcam do obejrzenia filmu 🙂

Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne

Celem ćwiczeń jest uzyskanie takiej sprawności narządów mowy (języka, warg, policzków, podniebienia miękkiego), aby w momencie potrzeby wypowiedzenia żądanej głoski sprawnie wytworzyły odpowiedni układ. Wywołanie każdej głoski, prócz wysokiej sprawności, wymaga jeszcze korelowania ich ruchów względem siebie, ponieważ każda głoska wymaga innego układu artykulacyjnego i innej pracy mięśni. Dlatego wymawiający musi mieć dobre wyczucie ruchu i położenia poszczególnych narządów mowy, również względem siebie.

Przykłady:

  • liczymy zęby – język dotyka każdego zęba na górze,
  • staramy się sięgnąć językiem „do dachu” (podniebienia twardego), doskonale w tym miejscu sprawdza się kawałek opłatka, który po przyklejeniu do podniebienia staramy się ściągnąć językiem
  • malujemy szerokim pędzlem (językiem) sufit (podniebienie twarde), kreślimy na nim zygzaki, zaznaczamy kropki,
  • językiem uwypuklamy policzki, co zewnętrznie daje obraz „śliweczek”; śliweczki wędrują też pod górną i dolną wargę,
  • oblizujemy z ust ruchem okrężnym języka dżem, nutellę, miód …
  • na płaskim talerzu leżą malutkie cukiereczki – groszki; staramy się je chwycić wargami bez pomocy rąk;
  • częstujemy się paluszkami, sięgamy po nie ze szklanki , kubeczka za pomocą warg i bez pomocy rąk chrupiemy je,
  • między wargi wkładamy kawałek papieru i mocno je zaciskamy; osoba prowadząca ćwiczenia próbuje papier wyciągnąć – bronimy się, na ile pozwoli siła zamkniętych warg,
  • wargi ściągamy, wysuwamy do przodu i usiłujemy utrzymać na nich kredkę,
  • na koniec przesyłamy całuski, dziewczynki z pewnością będą chciały pomalować usta pomadką i odciskać buziaczki na kartce papieru.

Agnieszka Dawczyk

Przejdź do treści